De overnamecentrale van 🇧🇪
Tussen kansen, trends en vergelijking met Frankrijk en Nederland
De overname van ondernemingen speelt een cruciale rol in de economische continuïteit in veel Europese landen. Ook in België kent deze markt belangrijke verschuivingen, aangewakkerd door de vergrijzing van bedrijfsleiders, de wens om werkgelegenheid te behouden en de aantrekkingskracht van reeds gevestigde bedrijfsmodellen.
Hieronder een overzicht van de recente trends en een vergelijking met twee naburige landen: Frankrijk en Nederland.
Volgens bronnen als Statbel en de Kruispuntbank van Ondernemingen (KBO) zijn er jaarlijks tussen de 25.000 en 30.000 KMO’s en zelfstandige ondernemingen die op zoek zijn naar een overnemer of van eigenaar veranderen.
Dit gaat van buurtwinkels tot industriële en dienstverlenende bedrijven.
Regionale steunmaatregelen
Elke regio biedt specifieke ondersteuning aan overlaters en overnemers:
– Wallonië: via SOWALFIN of het Agentschap voor Onderneming & Innovatie (AEI)
– Brussel: via BECI en hub.brussels
– Vlaanderen: via VLAIO en VOKA
Demografische uitdaging
Ongeveer 30 % van de KMO-leiders in België is ouder dan 55 jaar. Dit zorgt voor een groot overnamepotentieel in de komende jaren en maakt opvolging essentieel voor het behoud van werkgelegenheid.
Toename van digitale overnames
Kopers geven steeds meer de voorkeur aan bedrijven met een bestaande digitale aanwezigheid. E-commerce, logistiek en IT-diensten zijn bijzonder in trek.
Groeiende rol van investeringsfondsen
Regionale en private fondsen investeren steeds vaker in overnames, onder andere via LBO’s (leveraged buy-outs) of hybride structuren. Dit vergemakkelijkt de financiering voor kopers én biedt meer zekerheid voor verkopers.
Belang van opleiding van overnemers
SOWALFIN, BECI en VLAIO benadrukken het belang van opleidingen rond due diligence, onderhandeling en juridische/fiscale structuren. Deze professionalisering verlaagt het risico op mislukte overnames.
Frankrijk: groter volume, gelijkaardige uitdagingen
Jaarlijks wisselen in Frankrijk meer dan 50.000 bedrijven van eigenaar. Ook daar nadert een groot deel van de bedrijfsleiders de pensioenleeftijd.
Via instellingen als Bpifrance en de Kamers van Koophandel bestaan er uitgebreide begeleidingsstructuren, inclusief online platforms zoals Transentreprise.
Door het grotere aantal ondernemingen is er wel meer concurrentie tussen overnemers en is het aanbod complexer te analyseren.
Nederland: een cultuur van overdracht
In Nederland is er een sterke traditie van tijdige opvolgingsplanning. De KVK en andere initiatieven promoten actieve voorbereiding via:
– Mentorschap
– Management buy-outs (MBO)
– Fiscale voordelen bij familiale opvolging
Hierdoor verlopen overnames vaak gestructureerd en professioneel, met vroegtijdige begeleiding en duidelijke overdrachtsplannen.
De Belgische markt zal in de komende jaren waarschijnlijk blijven groeien onder invloed van:
– Vergrijzing van ondernemers
– Meer bewustzijn rond overdracht als economisch speerpunt
– Professionalisering van het overnameproces
Toch blijven er knelpunten bestaan:
– Gebrek aan coördinatie tussen de gewesten
– Moeilijkheden bij de verkoop van micro-ondernemingen
– Weinig jongeren of carrièreswitchers kiezen voor overname i.p.v. oprichting
De Belgische overnamemarkt bevindt zich op een kruispunt: tussen toenemende opportuniteiten en noodzakelijke professionalisering.
Dankzij de inzet van institutionele spelers zoals SOWALFIN, BECI en VLAIO, én de opkomst van private investeerders en overnamekantoren, beschikken overnemers over steeds betere tools.
In vergelijking met Frankrijk en Nederland staat België tussenin: met veel potentieel, maar ruimte voor verbetering op vlak van planning, begeleiding en fiscale vereenvoudiging.
De komende jaren bieden dus kansen voor een nieuwe generatie ondernemers én continuïteit voor een economisch veerkrachtig België.
Bronnen:
– Statbel
– Kruispuntbank van Ondernemingen
– SOWALFIN, BECI, VLAIO
– Bpifrance (Frankrijk)
– Kamer van Koophandel (KVK, Nederland)
.jpg)
